Political

Jun102019 by asantoshwebmagazinNo Comments

लेखक असावेत असे ! माणुसकीच्या शेपटीवर पाय दिल्यावर दंश करणारे

गिरीश कर्नाड हे प्रथमतः मी 'निशांत' या चित्रपटात पाहिले होते. सहज अभिनय आणि संवादफेक यातून हे गारुड निर्माण झाले ते कायम राहिले. यांचे अभ्यासक्रमात लावलेले 'हयवदन' हे नाटक शिकवले. 'मंथन' या चित्रपटातून एक वेगळीच भूमिका त्यांनी साकारली होती. त्यांचे आत्मचरित्र 'खेळताखेळता आयुष्य' हे काळजीपूर्वक वाचून काढले. शाम बेनेगल, शबाना आझमी, नासिरुद्दीन शहा, ओम पुरी, स्मिता पाटील, मोहन आगासे हे त्या काळातले एक विलक्षण असे रसायन होते. समांतर सिनेमाने त्या काळात (१९८०'s) एक सांस्कृतिक क्रांतीच केली होती. अभिजन वर्गात एक सळसळ निर्माण केली होती. नंतर हे कलाकार आपापल्या दिशेने काम करत राहिले. पण कर्नाड यांनी आपली वैचारिक बांधिलकी आणि त्यानुसार नाटक, सिनेमा आणि साहित्य या माध्यमातून त्यांनी दिलेले योगदान यात विसंगती नाही. गौरी लंकेश यांच्या हत्येनंतर देशात फोफावत चाललेल्या फासीवादाने ते त्र

May112019 by asantoshwebmagazinNo Comments

मोदी हे फूट पाडणारे नेतृत्व आहे हे सांगायला टाईमची गरज नाहीये, त्यांचा इतिहास आणि वर्तमान सर्व भारताला माहीत आहे.

Political, Social

मोदींवर Time मॅगझीनने "Divider in Chief" असा शिक्का मारून त्यांचं कव्हर आज छापलं. याच टाईम मॅगझीनने 2012 जुलैला मनमोहनसिंग यांचा फोटो छापून "The Underachiever" असं लिहिलं होतं. जेव्हा टाईमने डॉ. सिंग यांना तसे संबोधले होते तेव्हा भाजपने प्रतिक्रिया दिली होती "जे सगळा देश कित्येक वर्षे सांगतोय, तेच आज Time ने सांगितले!" आज मोदींना जेव्हा टाईमने या नावाने संबोधलेय तेव्हा काँग्रेसची आणि तमाम विरोधी पक्षांची प्रतिक्रिया काहीही वेगळी नसणार आहे. मोदी हे फूट पाडणारे नेतृत्व आहे हे सांगायला टाईमची गरज नाहीये, त्यांचा इतिहास आणि वर्तमान सर्व भारताला माहीत आहे. मला विशेष याचं वाटतं की भारतातले NDTV वगळता एकही टीव्ही चॅनेल किंवा इंटरनेट पत्रकारिता करणारी Wire, Quint वगैरे काही माध्यमे सोडली तर एकाही मीडिया हाऊसने मोदींना कधी या नावाने ओळखले नाही किंवा त्यांना आरसा दाखवला नाही. मोदी सत्तेत आल

May72019 by asantoshwebmagazinNo Comments

समतेची शरण चळवळ आणि महात्मा बसवेश्वर

Political, Social

प्राचीन भारताचा इतिहास जितका समृद्ध आहे, तितकाच किंबहुना त्याहीपेक्षा अधिक प्रमाणात दक्षिण भारताचा इतिहास समृद्ध आहे. मध्ययुगीन बारावे शतक हे परिवर्तनाचे शतक मानले जाते. आजपासून ९०० वर्षांपूर्वीची सामाजिक परिस्थिती खूप बिकट होती. माणूसच माणसाचा गुलाम बनला होता. मराठी कष्ट न करता फुकट खाणारा वर्ग समाजात वाढत होता. कष्ट करणारे अठरा आलुतेदार आणि बारा बलुतेदार कष्ट करत होते. शेटजी-भटजी, ब्राह्मण या फुकटचे खाणाऱ्या लोकांची संख्या मोठी असली तरी बहुसंख्य बहुजनांचे मोठ्या प्रमाणात शोषण केले जात होते. धर्माच्या नावाखाली अधर्माचे स्तोम माजले होते. शूद्रांचा स्पर्श बाट समजला जात होता. समाज अंधश्रद्धेत जखडला गेला होता. दगड धोंड्याला देव मानून पूजा करणाऱ्या लोकांचा वर्ग मोठा होता. राजे-महाराजे लढाया करण्यामध्ये व्यस्त होते. बहुदेव उपासना वाढली होती. निती- नैतिकतेपेक्षा भोळा भक्तीभाव वाढला होता.

Apr152019 by asantoshwebmagazinNo Comments

रेड्डीच्या म्हैशीची ” नाळ ” कबीराच्या “आंधळ्या गायशी” जुळलीच नाही..!

Literature, Political, Social

‘नाळ’ सिनेमात म्हैस आणि तिच्या मेलेलं रेडकूची फिजिकल कन्सेप्ट (संकल्पना) वापरून, सुधाकर रेड्डीने जेवढं दुःख आमच्या ताटात वाढलं त्याच्याहून कमीच दुसऱ्या कुणाच्या वाट्याला ते गेले असेल. पण त्यासाठी हा रिव्यु लिहावा हे काही निमित्त बनत नव्हते. ते योजिले त्याला कारण आणि हेतु हा की, सोळाव्या शतकात संत कबिराने रचलेल्या “ कबीरा कहे ये जग अँधा ” ह्या दोह्यातिल गाय आणि बछड़ा (अंधी जैसी गाय, बछड़ा था सो मर गया) या संकल्पनेची नाळ मध्ये झालेली पुनरावृत्ती (?). पण सिनेमात ती ‘गाय आणि बछड़ा’ जशी कबिराला अभिप्रेत आहे तशी न येता ‘म्हैस आणि रेड्कू’ अशी अवतरते. ह्या संकल्पनेच्या वापरा मागील कबिराची भूमिका आणि त्याच संकल्पनेच्या बदला बद्दल रेड्डीची मनोभूमिका. ही विसंगती बघणे आणि त्याच बरोबर, एखाद्या कलाकृति निर्मितीत जाणते किंवा अजाणतेपणी संबधित लेखकाची जाणीव-नेणिव कसे आपले काम बजवाते. आणि ती त्याच्य

Apr72019 by asantoshwebmagazinNo Comments

काॅम्रेड कन्हैया आणि त्याची भूमिहार जात – श्रीकांत ढेरंगे

Political, Social

भूमिहार किंवा बाभण ही एक भारतीय जात. उत्तर प्रदेश,बिहार आणि झारखंड आणि अन्य प्रदेशांमध्ये थोड्या प्रमाणात राहते. भूमिहारचा अर्थ होतो भूपति, जमीनमालक किंवा जमीनदार. भूमिहार स्वतःला परशुरामाचे शिष्य मानतात. उत्तर प्रदेशच्या गाजीपूर आणि आझमगढ जिल्ह्यात यांची लोकसंख्या अधिक असून बिहारमध्ये भूमिहारांची सर्वाधिक लोकसंख्या आहे. तिवारी, त्रिपाठी, मिश्र, शुक्ल, उपाध्याय, शर्मा,पाठक,दुबे,द्विवेदी या भूमिहार समाजाला दिल्या गेलेल्या उपाध्या आहेत. शासन आणि जमीनदारीमुळे राय, साही, सिन्हा, सिंह, आणि ठाकूर ही त्यांना मिळालेली उपनावे आहेत. भूमिहार आपण ब्राह्मण असण्याचा दावा करतात. परंतु ब्राह्मणांमधील एक मोठा समुदाय त्यांना ब्राह्मण मानत नाही. कारण, भूमिहार हे परंपरागत पूजाअर्चना/कर्मकांड सोडून जमीनदारी करतात. तर काही भूमिहार स्वतः शेती कसतात. तसेच काही भूमिहार अल्पभूधारक तसेच भूमिहीनही आहेत. त

Mar282019 by asantoshwebmagazinNo Comments

कन्हैयाचा संघर्ष नजरेआड करुन त्याची जात शोधणारे जातीयवादी आहेत – आ.जिग्नेश मेवानी

Political

एका अंगणवाडी कर्मचारी असलेल्या आईचा मुलगा जेव्हा लोकसभेच्या निवडणूकीत उमेदवार म्हणून उभा राहतो तेव्हा काही लोक त्याला भूमिहार सिद्ध करण्याचा आटापिटा करीत आहेत. कन्हैयाचा जन्म हा गरीब कुटुंबात झाला आणि त्याचे व त्याच्या भावा-बहिणीचे पालनपोषण त्याच्या आई-वडिलांनी मोठ्या कष्टाने केले. जर आपण कन्हैयाचे घर पहिले तर आपल्याला असे दिसून येईल कि सर्वसामान्य लोकांच्या घरासारखे त्याचे घर आहे. इतर भूमिहार परिवारांसारखे ते आपल्या पाल्यांचे शिक्षण हे फाइव्ह स्टार शाळेत करू शकतील अशी त्यांची स्थिती नाही. जर पाऊस आला तर त्यांच्या घरात १० ठिकाणी पाणी गळते. कोणी गंभीर आजारी पडलं तर त्याच्यासाठी इतर लोकांपुढे पैसे मागावे लागतील, अशी स्थिती कन्हैयाच्या परिवाराची आहे. सौ.मिडीयाविजील या देशातील जातिव्यवस्थेमुळे मागास जातीतील लोकांपेक्षा उच्च जातीतील लोकांना उत्पादनाचे खूप स्रोत उपलब्ध आहेत आणि त्य

Mar282019 by asantoshwebmagazinNo Comments

पालघर लोकसभेकरीता भूमिपुत्र बचाव आंदोलन तर्फे दत्ताराम करबट यांची उमेदवारी जाहीर

Political, Reportage

क्रांतीचा लाल झेंडा गुंडाळून विचारधारेला खुंटीवर टांगून सीपीएमने बाहूशक्तीच्या जोरावर केवळ भुमी बळकावून काॅंक्रीटीकरणालाच विकास मानणा-या बहुजन विकास आघाडीबरोबर अभद्र आघाडी केल्याचा आरोप शेती, पाणी, रोजगार, वनाधिकार, मासेमारी तसेच नागरी समस्यांवर लोकप्रतिनिधींनी ठोस भुमिका घेणे, त्याबाबत लोकसभेत आवाज उठवून काम करवून घेणे आवश्यक आहे. ते त्यांचे कर्तव्यच आहे. परंतु केवळ सत्ता आणि आर्थिक हितसंबंध जपण्यासाठी जनतेच्या प्रश्नांना डावलून प्रत्यक्ष-अप्रत्यक्षपणे विनाशकारी प्रकल्प लादण्याचे काम राज्यकर्त्यांकडून, विधानसभा, लोकसभेतील लोक प्रतिनिधींकडून होताना दिसते. मुल्यहिन, संधीसाधू सत्ताकारणाने आता किळसवाणे रुप धारण केले आहे. एकीकडे क्रांतीचा लाल झेंडा गुंडाळून विचारधारेला खुंटीवर टांगून सीपीएमने बाहूशक्तीच्या जोरावर केवळ भुमी बळकावून काॅंक्रीटीकरणालाच विकास मानणा-या बहुजन विकास

Mar232019 by asantoshwebmagazinNo Comments

भगतसिंह यांच्या जेल नोटबुकची कहाणी- कल्पना पांडे

Literature, Political, Social

भगतसिंह व त्यांच्या सुखदेव, राजगुरू या साथीदारांच्या शहीद दिनानिमित्त भगतसिंहच्या जेल डायरीची थोडक्यात माहिती या लेख मध्ये घेऊया. ही शाळेच्या वहीच्या आकाराची नोंदवही १२.०९.१९२९ रोजी जेल अधिकाऱ्यांकडून भगतसिंह यांना ‘भगतसिंह साठी ४०४ पानं’ असं लिहून देण्यात आली. या वहीत भगतसिंह यांनी जेल बंदी जीवनाच्या त्याकाळात वही मिळाल्यानंतर १०८ लेखकांच्या ४३ पुस्तकांतून घेतलेल्या टिप्पण आहेत. ज्यात कार्ल मार्क्स, फ्रेडरिक एंगल्स आणि लेनिन प्रामुख्याने आहेत. इतिहास, दर्शनशास्त्र आणि अर्थशास्त्रावर त्यांनी अनेक टिपा घेतल्या आहेत. वसाहतवादाविरुद्ध संघर्ष या विषयबरोबरच त्यांचा लक्ष्य समाजाच्या विकासाशी संलग्न सामान्य प्रश्नांवर होता. त्यांनी पाश्चिमात्य विचारकांचा लेखन वाचण्याकडे बराच लक्ष्य दिला. भगतसिंह राष्ट्रवादी संन्कीर्णतेच्या पलीकडे जाऊन जागतिक अनुभवांतून आधुनिकतेच्या पद्धतीने प्रश्

Mar112019 by asantoshwebmagazinNo Comments

भारतीय रेल्वेच्या विकासावर पैसा खर्च करण्याऐवजी बुलेट ट्रेन चा पांढरा हत्ती पोसणे हे देशविरोधी

Economics, Political, Reportage, Social, Uncategorized

भारतीय रेल्वेच्या विकासावर पैसा खर्च करण्याऐवजी बुलेट ट्रेन चा पांढरा हत्ती पोसणे हे देशविरोधी असल्याचे मत शशी सोनवणे यांनी व्यक्त केले. युवा भारत संघटना आयोजित " बुलेट ट्रेन : प्रतीक विकासाचे कि विनाशाचे " या विषयावरील चर्चेत त्यांनी हे मत व्यक्त केले. मुंबई-अहमदाबाद बुलेट ट्रेन विरोधी संघर्षातील नेते राजू पांढरा व शशी सोनवणे यांच्याशी एस. एम जोशी सभागृह,नवी पेठ पुणे एका चर्चेचे आयोजन युवा भारत संघटनेच्या वतीने करण्यात आले होते. शशी सोनवणे बुलेट ट्रेन ही आपल्या देशाच्या मर्यादित संसाधनांच्या दुरुपयोगाचा उत्तम नमुना आहे. ताशी २५० ते ३५० कि.मी वेगाने चालणारी बुलेट ट्रेन काही दशकांपुर्वी जगभर आकर्षणाचा केंद्रबिंदू होती परंतु हवार्इ वाहतुक अधिक जलद, किफायतशीर आणि सर्वात महत्वाचे म्हणजे सुरक्षित होत गेल्यामुळे बुलेट ट्रेन ही जपान, फ्रांस, जर्मनी अशा काही मुठभर देशांपुरतीच मर्यादित

Mar102019 by asantoshwebmagazinNo Comments

विकासाच्या संकल्पनेत नफा आणि संपत्तीचा मुठभरांकडे होणारा संचय एवढाच मर्यादित अर्थ घेतला जात असेल तर पर्यावरणाचे नुकसान केल्याशिवाय असा संचय शक्य नाही-शशी सोनवणे

Political, Social, Uncategorized

साधारण एक वर्षांपुर्वी झालेल्या गुजरात विधानसभेच्या निवडणूकात 'विकास गांडो थयो छे' (विकास वेडा झाला) हे वाक्य प्रचलित झालं होतं. त्या वाक्याला बेरोजगारीची, शेतीच्या संकटाची, लादले जाणा-या विनाशकारी प्रकल्पांची झालर होती. त्याला प्रत्युत्तर हे 'मीच विकास आहे' असं उर्मट उत्तर देण्याचा प्रयत्न झाला. दोन्ही घोषवाक्यांची तात्कालिक संदर्भे बाजूला सारली तर ही वाक्ये समग्र मानवी सभ्यतेच्या वर्तमान संकटाची, भविष्यातील वाटचाली संबंधी द्वंद्व प्रतिबिंबित करतात. मीच विकास आहे असं जेव्हा म्हटलं जातय तेव्हा हा 'मी' कोण आणि या 'मी' साठी 'कोणी' आणि 'का' किंमत द्यायची हे प्रश्न पद्धतशीरपणे गुलदस्त्यात ठेवले जातात. भांडवलशाहीच्या विकास क्रमात भांडवल संचय आणि भांडवलदार वर्गाचा नफा हाच केंद्रस्थानी राहीला आहे. गेल्या ३०० वर्षांत भांडवलशाहीने विज्ञान-तंत्रज्ञान चा उपयोग करत मोठ्या प्रमाणात आैद्योगिकीकरण

Mar72019 by asantoshwebmagazinNo Comments

वंचित बहुजन आघाडी बी टीम कशी – दीनानाथ मनोहर

Political, Uncategorized

गेल्या काही दिवसांपासून, वंचित बहुजन आघाडीला महाराष्ट्रातून मिळणारा प्रतिसाद वाढतोय, असं दिसायला लागल्याबरोबर एका बाजूला वंचित बहुजन आघाडी ही भाजपा-शिवसेनेची बी टीम आहे,अशी टीका सुरू झालीय आणि दुसऱ्या बाजूला मोदी भाजपा परत सत्तेत येऊ नये ह्यासाठी वंचित बहुजन आघाडीनं कॉंग्रेस -राष्ट्रवादी बरोबर (गरज असल्यास थोडं फार नमतं घेऊन) आघाडी करावी,असा महाराष्ट्रातील राजकीय ( की निवडणूक) तद्न्य कधी एकेकटे तर कधी चारचौघांची टोळी करून सल्ला देऊ लागलेत, किंवा आवाहनं करू लागलेत. आता हे वंचित बहुजन आघाडीला बी टीम म्हणताहेत, तर कुठेतरी ए टीम असायला हवी, ही ए टीम कोणती असावी? असा प्रश्न पडणं अटळचं होतं. पण ह्या ए टीमबद्दल कुणी काही बोलतचं नाहीयेत असं लक्षात आलं. तेव्हा मुळात हे बी टीम प्रकरण काय आहे, ह्याचा शोध घेण्याची गरज वाटल्यान जरा शोध घेतला. खेळाच्या प्रांतात ए टीम हीच खरी मैदानात लढणारी असते. बी

Feb262019 by asantoshwebmagazinNo Comments

आदिवासींना विस्थापित करणारा न्यायनिवाडा

Political, Social, Uncategorized

राहुल चिं.भांगरे Courtsy:Youth Ki Awaaz सन २००६ च्या वनहक्क कायद्यानुसार जंगल भागात वास्तव्य करणाऱ्या आदिवासी व अन्य जातींच्या लोकांना वनजमिनीचे हक्क देण्याची तरतूद केली गेली आहे.यासंदर्भात बंगळुरू येथील 'वाईल्डलाईफ फर्स्ट' व अन्य काही तथाकथित वनप्रेमी स्वयंसेवी संस्थांनी सर्वोच्च न्यायालयात याचिका दाखल केली होती. ही याचिका सर्वोच्च न्यायालयातील न्या.अरुण मिश्र,न्या.नवीन सिंन्हा, न्या.इंदिरा बानर्जी यांच्या खंडपीठाने १३ फेब्रुवारी २०१९ रोजी निकाली काढली आहे. या निकालानुसार वनजमिनीवरील हक्कांचे ज्यांचे दावे फेटाळले गेले आहेत त्यांना सक्तीने वनजमिनीवरून हुसकावून लावण्यात यावे व अन्य प्रलंबित दाव्यांचा आढावा घेऊन ही प्रकरणे निकाली काढावीत असा आदेश सर्वोच्च न्यायालयाने दिला आहे. ही कारवाई २४ जुलै २०१९ च्या आधी पूर्ण करावी असे न्यायालयाचे आदेश आहेत.या निकालामुळे देशभरातील १३ लाख आदिवासी

Feb192019 by asantoshwebmagazinNo Comments

कुळवाडीभूषण छत्रपती शिवाजी पुढे येऊ नये यासाठीच ब्राम्हणाच्या सोयीचा मुस्लीम-द्वेष्टा गो-ब्राम्हण प्रतिपालक शिवाजी रंगवला गेला

Political, Uncategorized

कॉ. विलास सोनवणे Google Image महात्मा फुल्यांनी कुणबी कुलभूषण छत्रपती शिवाजी महाराजांची समाधी रायगडावर जाऊन शोधल्यानंतर महाराष्ट्रातल्या ब्राम्हण मंडळींना छत्रपती शिवाजी महाराजांची उपयुक्तता कळली आणि त्यांच्या लक्षात आल की कुळवाडीभूषण छत्रपती शिवाजी पुढे सरकला तर त्यांच्या राजकारणाला धोकादायक ठरेल त्यामुळे त्यांनी ब्राम्हणाच्या सोयीचा मुस्लीम द्वेष्टा गो-ब्राम्हण प्रतिपालक शिवाजी रंगवायला सुरुवात केली. संयुक्त महाराष्ट्र चळवळ सुरु झाल्यानंतर कम्युनिष्ट ब्राम्हण आणि समाजवादी ब्राम्हणांनी सेक्युलर शिवाजी जन्माला घातला. आता महाराष्ट्रात तीन शिवाजी आहेत. ब्राम्हणी शिवाजी तो भाजप – आर एस एस शिवसेनेचा आहे. कम्युनिस्ट आणि समाजवाद्यांचा सेक्युलर शिवाजी आहे. तिसरा शिवाजी फुल्यांनी शोधलेला कुळवाडी भूषण शिवाजी तो खरा आहे. महाराष्ट्रात शिवाजींच्या पूर्वी चारशे वर्षे जी सामजिक घुसळण होती, त्या

Feb192019 by asantoshwebmagazinNo Comments

राजा शिवछत्रपती: सामाजिक ऐक्याचा महामेरू

Political, Social, Uncategorized

डॉ. सोपान शेंडे, Image Courtesy: Pinterest जातिविरहीत समाजनिर्मितीच्या प्रक्रियेत छत्रपती शिवाजी महाराजांनी स्विकारलेल्या सामाजिक ऐक्याच्या धोरणाचा ऐतिहासिक मागोवा घेण्याचा प्रयत्न प्रस्तुत लेखाच्या माध्यमातून करण्याचा मानस आहे. भारत हा प्राचीन संस्कृती असलेला एक महत्वपूर्ण असा पौर्वात्य देश आहे. या देशाची प्राचीन संस्कृती जशी देशाचे भूषण आहे. तसेच निरनिराळया कालखंडात या संस्कृतीला विविध कारणांनी विकृत स्वरूप प्राप्त झाले होते, हे ऐतिहासिक सत्य नजरेआड करता येत नाही. त्यामध्ये हिंसेचे वाढते प्रमाण, धर्म, पंथ, व्यवसाय इत्यादींमधून निर्माण झालेली सामाजिक विषमता, जातियता, लिंगभेद व स्वार्थावर आधारलेली पुरुषप्रधान संस्कृती. त्याचे फलीत म्हणून समाजात उदयाला आलेला आणि धर्म व संस्कृती यांच्या नावाखाली दृढ केलेला स्त्री- पुरूष भेद, इत्यादींचा समावेश करता येतो. त्य

Feb172019 by asantoshwebmagazinNo Comments

‘वंचित बहुजन आघाडी’ आणि ‘वंचित’ मुसलमानांचे प्रतिनिधित्व

Political

मुफिद मुजावर Image Courtesy : Dailyhunt.in भारिप-बहुजन महासंघाचे अध्यक्ष प्रकाश आंबेडकर यांनी गेल्या काही महिन्यात विविध जातींचे / समाजगटांचे प्रतिनिधित्व करणाऱ्या छोट्या पक्ष-संघटनांशी बोलणी करत ‘वंचित बहुजन आघाडी’ स्थापन केली आहे. राजकीय-सामाजिकदृष्ट्या ‘वंचित’ राहिलेल्या छोट्या जातींनी एकत्रित येऊन मर्यादित भागातच का होईना सत्ता काबीज करण्याचा प्रयत्न यापूर्वी प्रकाश आंबेडकरांच्या नेतृत्वाखाली यशस्वी झाल्याचे सर्वज्ञात आहे. त्यामुळे प्रस्थापित पक्षांच्या निवडणूकपूर्व आघाड्यांच्या चर्चेची नियमित राजकीय गुऱ्हाळे सुरु होण्यापूर्वीच प्रकाश आंबेडकरांच्या ‘वंचित बहुजन आघाडी’ च्या घोषणेने धुराळा उडला नसता तर नवलच होते. पण प्रकाश आंबेडकरांच्या ‘वंचित बहुजन आघाडी’ मध्ये अस्साउद्दीन ओवैसी यांचा ‘मजलिस-ए-इतेहाद्दुल मुसलमीन’ हा पक्ष येऊन शामिल होताच या धुराळ्याचे ‘धूळवडी’त रुपांतर झाले

Feb162019 by asantoshwebmagazinNo Comments

|| सबसे खतरनाक होता है हमारे सपनों का मर जाना : पाश || – डॉ. दीपक बोरगावे

Literature, Pick-a-book, Poetry, Political, Uncategorized

'पाश' ची कविता बंडखोर, आक्रमक आणि चढा आवाज लावणारी कविता आहे. तिला शोषणकर्त्यांचा संताप आणि चीड आहे. ती आक्रमण करायला अजिबात घाबरत नाही. 'पाश'(१९५०-१९८८) यांचे नाव अवतारसिंह संधू, जालंधर, (पंजाब) जिल्ह्यातल्या नकोदर या तालुक्यातल्या मध्यमवर्गीय शेतकरी कुटुंबातील त्यांचा जन्म. ते साम्यवादी विचारांचे होते. त्यांना अनेकदा तुरुंगात जावे लागले. सामाजिक आणि राजकीय जीवनात कार्यरत असताना, म्हणजे साधारणपणे १९६५ ते १९८८ पर्यत ते निम्मा काळ तुरूंगातच होते. लोहकथा (१९७०), उड्डदे बाजाॅ मगर (१९७४), बिच का रास्ता नहीं होता (हिंदी अनु. प्रा. चमनलाल, १९७५), साडे संमियां विच (१९७८), सबसे खतरनाक होता है हमारे सपनों का मर जाना (हिंदी अनु. निलिमा शर्मा, १९८९), याशिवाय, 'बेदखली के लिये विनयपत्र' आणि 'धर्मदिक्षा के लिये विनयपत्र' (१९८४) या दोन दीर्घ कवितांमुळे ते खलिस्थानवाद्यांच्या हिटलिस्टवर आले आणि २३ म

Feb112019 by asantoshwebmagazinNo Comments

टाटा फेलोशिप सुरु करून एकूण फेलोशिप धोरणालाच ‘टा-टा’करायचा विचार आहे का ? हे स्पष्ट व्हायला हवे !

Political, Social, Uncategorized

सतीश गोरे सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठ देशभरात विद्यार्थी-उच्च-शिक्षित बेरोजगार युवक या सरकारच्या शिक्षण-विरोधी धोरणामुळे व्याकूळ झालेला आहे. “देश का युवा भरे हुँकार, कहाँ गया मेरा रोजगार?” अशा घोषणा देत देशातील विद्यार्थी-उच्च-शिक्षित बेरोजगार तरुण छोट्या-मोठ्या शहरात वेग-वेगळ्या प्रश्नांना घेऊन आंदोलन करीत आहे. त्यातीलच एक कडी म्हणून सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या मुख्य इमारतीजवळील संविधान स्थंभाशेजारी एम.फील आणि पीएचडी करणारे असंख्य विद्यार्थी गेल्या ४ दिवसांपासून ‘धरणे आंदोलन’ करीत आहे. कालच सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाला ७० वर्षे पूर्ण झालीत. एकीकडे याबाबत आनंद साजरा होताना दिसत आहे तर दुसरीकडे ४ दिवसांपासून आमचे विद्यावेतन पूर्ववत सुरु करा यासाठी मुल-मुली ५ अंश इतक्या थंडीत संविधान स्थंभाशेजारी (घराबाहेर) बसली आहेत. केवळ आपला हक्क नि अधिकार

Feb102019 by asantoshwebmagazinNo Comments

कोण आहेत हे-राम (!)आणि ‘ द हिंदू ‘

Political, Uncategorized

किशोर मांदळे " चौकीदारही चोर है - नरेंद्र मोदी चोर है " ही दोन वाक्ये विशेष आत्मविश्वासाने प्रेस कॉन्फरन्समध्ये उच्चारण्याची संधी राहुल गांधींना दिली ती 'द हिंदू' या मातब्बर इंग्रजी दैनिकातील एन. राम यांच्या राफेलविषयी गौप्यस्फोटाने. हे तेच नरसिंह राम तथा एन. राम आहेत ज्यांनी १९८८-८९ला बोफोर्स प्रकरण बाहेर काढले होते. थेट पीएमचीच विकेट घेणारे एन. राम आपल्या उमेदीत तमिळनाडूच्या रणजी क्रिकेट संघाचे फलंदाज व यष्टी रक्षक राहिले आहेत.एस. कस्तुरी रंगा अयंगार यांचे पणतू आणि घरच्याच कस्तुरी एण्ड सन्सच्या द हिंदू ग्रुपचे एन. राम हे शोधपत्रकार. १४०वर्षांची परंपरा असलेल्या 'द हिंदू'चा दबदबा मोठा आहे. 'टाईम्स लिस्ट'मध्ये जगातील पहिल्या दहा न्यूज पेपरमध्ये स्थान मिळविलेल्या 'द हिंदू'कडे भारतातील पहिलेच ऑनलाइन दैनिक सुरू करण्याचा मान (१९९५) जातो. आज ११राज्यातील २३प्रमुख शहरातून हा पेपर निघतो.

Feb102019 by asantoshwebmagazinNo Comments

सरकारविरोधी टीका केली म्हणून अमोल पालेकर यांचे भाषण थांबविले.

Political, Uncategorized

'नॅशनल गॅलरी ऑफ मॉडर्न आर्ट' मुंबई येथे घडला हा प्रकार By Aasantosh Team सरकारवर टीका केल्याच्या कारणामुळे ज्येष्ठ अभिनेते अमोल पालेकर यांना आपले भाषण अर्ध्यातच थांबवावं लागल्याची धक्कादायक घटना शनिवारी दि.९ फेब्रुवारी रोजी घडल्याची माहिती समोर आली आहे. आपल्या भाषणादरम्यान पालेकर यांनी केंद्रीय संस्कृती मंत्रालयाच्या एक निर्णयाविरोधात टीकास्त्र सोडण्यास सुरुवात केली, त्यावेळेस कार्यक्रमाच्या मॉडरेटरनं त्यांना आपले मत मांडण्यापासून रोखले. शनिवारी अमोल पालेकर 'नॅशनल गॅलरी ऑफ मॉडर्न आर्ट'द्वारे आयोजित कार्यक्रमास संबोधित करत होते. सुप्रसिद्ध कलाकार प्रभाकर बर्वे यांच्या आठवणींना उजाळा देण्यासाठी या कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात आले होते.आर्ट गॅलरीने वर्तमान काळात स्वतःचे स्वातंत्र्य गमविले असल्याबाबतची टीका त्यांच्या भाषणात होती. याशिवाय, त्यांनी आर्ट गॅलरीच्या कामकाजाबाबतही प्रश्नचिन्ह उपस्थ

Feb82019 by asantoshwebmagazinNo Comments

राफेल: ‘समांतर वाटाघाटी थांबवा’ – PMO ला सरंक्षण मंत्रालयाने आधीच दिली होती सूचना !

Economics, Political

By Aasantosh Team द हिंदूंचे संपादक एन राम यांची शुक्रवारी प्रकाशित झालेली राफेल कराराबाबत महत्वाचे खुलासे करणारी कव्हर स्टोरी आणि त्यानंतर राहुल गांधी यांनी घेतलेली पत्रकार परिषद यामुळे राफेल कराराचा मुद्दा पुन्हा एकदा चर्चेच्या केंद्रस्थानी आला आहे. ही कव्हर स्टोरी प्रकाशित झाल्यापासून या घडीपर्यंत समाजमाध्यमांत हा मुद्दा सर्वात जास्त चर्चेचा झाला आहे. राम यांनी आपल्या लेखात प्रधानमंत्री कार्यालयाकडून राफेल करारासंबंधाने बोलणी करण्याच्या होत असलेल्या समांतर हालचाली न करण्याबाबत संरक्षण मंत्रालयाने पत्र पाठवून त्यांना सुनावले असल्याचा उल्लेख केला आहे. मागील वर्षभरापासून प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी यांना आपल्या व्यक्तिगत प्रभावाचा वापर करीत अनिल अग्राल यांच्या कंपनीला लाभ मिळवून दिल्याचे कॉंग्रेस म्हणीत आली आहे. प्रकाशात आलेले पत्र जे की २४ नोव्हेंबर २०१५ ला लिहिण्यात आले आहे ते सदरील आर

Feb32019 by asantoshwebmagazinNo Comments

सॉरी नीरजा, असला भोंगळ भगिनीभाव मला मान्य नाही…’- प्रज्ञा दया पवार

Literature, Political, Uncategorized

एरवी कदाचित व्यक्त झाले नसते पण नीरजाने लिहिलं आहे म्हटल्यावर मी आजवर जसं तिला आणि तिच्या लेखनाला गांभीर्याने घेत आले आहे तसाच तिचा आजचा लोकसत्ता -चतुरंगमध्ये प्रसिद्ध झालेला लेखही त्याच गांभीर्याने घेतला. वाचल्यावर आधी हे नीरजानेच लिहिलंय यावर विश्वास ठेवणं अंमळ जड गेलं आणि दुःखही झालं. तिची माझी मैत्री जवळपास तीसएक वर्षांची आहे आणि खरं तर ती मला काहीशी ज्येष्ठही आहे. आमच्या मैत्रीत आजच्या माझ्या पोस्टमुळे कुठलीही बाधा येणार नाही हा विश्वास आहेच. ती फेसबुकवर नसली तरी फेसबुकवरच्या घडामोडी जाणून असते हे तिच्या आजच्या लेखातून विदित झालेलं आहे. शिवाय मीही तिला माझ्या पोस्टची कल्पना दिली आहे. तर मला तिच्या लेखातून व्यक्त झालेला भगिनीभाव भोंगळ का वाटतो, त्याची काही ठळक कारणं... १. संपूर्ण लेखात डॉ. अरुणा ढेरे यांच्या अभिव्यक्ती स्वातंत्र्याविषयी बोलणारी नीरजा नयनतारा सहगल यांच्या अभिव्यक्ती

Feb32019 by asantoshwebmagazinNo Comments

आता तर प्रत्यक्ष क्रांती सोडाच क्रांतीचं तत्त्वज्ञान मांडणंही गुन्हा ठरू लागलंय. – मुक्त शब्द ,संपादकीय : १ फेब्रुवारी २०१९

Political

‘India’s revolution is sharpened on the anvil of Teltumbde’s thoughts’—Vijay Prashad सत्र न्यायालयासमोर साक्ष देताना भगतसिंग म्हणाला होता, 'क्रांतिकारी म्हणजे पिस्तुल आणि बॉम्ब फेकणाऱ्यांचा पंथ नव्हे; उलट क्रांतीची तलवार विचारांच्या सहाणेवरच धारदार बनवली जाते'. बहिऱ्या ब्रिटिश सरकारला जागं करण्यासाठी भगतसिंगाने सभागृहात बॉम्ब टाकला आणि त्याची शिक्षा म्हणून त्याला फासावर चढवण्यात आलं. त्याच भगतसिंगाला आपल्या बालपणीचा नायक मानणाऱ्या एका विचारवंतावरही आता अशीच वेळ येऊन ठेपली आहे. भारतातील आंतरराष्ट्रीय ख्यातीचे प्राध्यापक, विचारवंत आनंद तेलतुंबडे यांच्यावर अटकेची तलवार लटकते आहे. किंबहुना अगदी जाणीवपूर्वक, आपण सर्वांनी पाहात राहावं म्हणून, मागच्या काही महिन्यांपासून, ती लटकवत ठेवली गेली आहे. क्रांतीबद्दलची इतकी स्पष्टता भगतसिंगाच्या काळातच आलेली असताना पुन्हा बॉम्ब आणि पिस्तुलावर कोण विश्वास

Jan302019 by asantoshwebmagazin11 Comments

गोडसे @ गांधी.कॉम

Literature, Political, Social

डॉ. प्रेरणा उबाळे महात्मा गांधी आपले व्यक्तिमत्व, विशिष्ट जीवन पद्धत, कार्य, आचरण आणि विचारांच्या असामान्यतेमुळे जगन्मान्य झाले. एक व्यक्तिविशेष असूनदेखील ते आज सत्य, अहिंसा, करुणा अशा मानवी जीवनाच्या शाश्वत आणि उदात्त मूल्यांचे प्रतीक बनले आहेत. एवढेच नाही तर भारतात न्याय, राजकारण, समाज, वैयक्तिक जीवनामध्ये नैतिक अधिष्ठानासारखे ते प्रतिस्थापित झाले आहेत. कोर्ट, सरकारी कार्यालयांमध्ये त्यांच्या प्रतिमांची स्थापना हे त्याचे उत्तम उदाहरण म्हणता येईल.केवळ सत्य आणि अहिंसाच नाही तर त्यांची सावली, आकार, काठी, चष्मा, बकरी, चरखा, गांधी टोपी, खादीचे वस्त्र अशा अनेक वस्तु त्यांची ओळख बनले आहेत. वैश्विक इतिहासातून कधीही न पुसले जाणारे महात्मा गांधींचे असामान्य व्यक्तिमत्व महामानवाच्या रुपात प्रतिस्थापित आहे. त्यांचा केवळ जनमानसावरील प्रभाव नाही तर त्यांच्या नैतिकतेची, तत्वांची ताकदच इतकी आहे की त्

Jan252019 by asantoshwebmagazinNo Comments

नयनतारा सहगल यांना मुंबईत २९ जानेवारी रोजी ऐकण्यासाठी ‘चला एकत्र येऊ या..!’

Literature, Political, Social

जेष्ठ भारतीय लेखिका नयनतारा सहगल यांच्यासोबत मराठी कला-साहित्य विश्वातील लेखक-कवी,रसिक यांच्या संवादाचा कार्यक्रम ‘चला एकत्र येऊ या!’ चे आयोजन मराठी साहित्य आणि कलाविश्वातील लेखक-कलावंत आणि रसिक यांनी एकत्र येऊन २९ जानेवारीला सायंकाळी शिवाजी मंदिर, दादर इथे केले आहे. नयनतारा सहगल यांच्या उपस्थितीत अभिव्यक्ती स्वातंत्र्यावर चर्चा करणारा हा संवाद मेळावा पार पडणार आहे. ९२व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाच्या उद्घाटनाचे निमंत्रण ज्येष्ठ भारतीय लेखिका श्रीमती नयनतारा सहगल यांना दिले गेले होते. मात्र संमेलनाच्या आयोजकांनी ते निमंत्रण ऐनवेळी रद्द केले. या घटनेचा निषेध अनेक पातळ्यांवर आणि खुद्द संमेलनातही विविध प्रकारे झाला. अनेकांनी संमेलनावर बहिष्कार टाकला तर अनेकांनी संमेलनस्थळी जाऊन या कृतीला आपला विरोध दर्शवला. परंतु या घटनेमुळे, मराठी माणसांनीच एका ज्येष्ठ साहित्यिकाला अवमानित के

Jan252019 by asantoshwebmagazinNo Comments

आंबेडकरी नॅरेशन म्हणजे नक्की काय असतं.? – केशव वाघमारे

Political, Social

या देशातल्या संघ भाजपा सत्ताधारी वर्गाने स्वतःच्या सोयीनुसार राष्ट्रवादाची व देशभक्तीची एक कल्पना उभी केली आहे .समस्त भारतीय लोकांनी त्यांनी ठरवलेल्या राष्ट्रवादाच्या व देशभक्तीच्या कल्पनेशी मानसिक रित्या जोडून घेतले पाहिजे किंवा त्याच्या प्रति पूर्णपणे निष्ठा ठेवली पाहिजे असा सत्ताधारी संघ आणि भाजप परिवाराचा आग्रह आहे .जे कोणी त्याच्याशी या बाबतीत सहमत होणार नाही त्यांना ते देशद्रोही ठरवू लागले आहेत. त्यांना तुरुंगात डांबू लागले आहेत. त्याचाच भाग म्हणून डॉक्टर आनंद तेलतुंबडे यांच्या अटकेचा प्रयत्न चालवला आहे असे आम्हास वाटते . भिमा कोरेगाव संदर्भाने उसळलेल्या हिंसाचाराच्या संदर्भाने म्हणजे भिमा कोरेगाव हिंसाचाराचे माओवादी कनेक्शन जोडत डॉ.आनंद तेलतुंबडे यांना त्यात गोवण्याचा प्रयत्न सरकारी पातळीवरून होतो आहे. या कारस्थानाविरोधात आवाज उठविण्याची गरज असताना फेसबुक माध्यमातुन डॉ. तेलतुंबडे

Jan212019 by asantoshwebmagazinNo Comments

एक लाख कोटींची बुलेट ट्रेन लादताय कशाला ? – ही तर शेतकऱ्याची फसवणूक ! – शशी सोनवणे

Political, Social

प्रस्तावित मुंबई अहमदाबाद बुलेट ट्रेनसाठी 69 गावांनी जमीन देण्यास संमती दिल्याचा हाय स्पीड रेल कॉर्पोरेशन कडून खोटा प्रचार केला जात आहे. पालघर जिल्ह्यात बुलेट ट्रेनला सर्वाधिक विरोध होत आहे. गेली दोन वर्षे साधा सर्वे देखील होऊ दिलेला नाही. गेल्या 8 जानेवारीलाच पालघर जिल्ह्यात पडघा येथे सर्वे करण्याचा प्रयत्न झाला तो ग्रामस्थानी, आंदोलकांनी हाणून पाडला. तसा पंचनामा देखील ग्रामस्थानी लिहून घेतला आहे. पालघर जिल्ह्यातील अनुसूचीत क्षेत्रात सर्व गावांनी पेसा (1996) कायद्यानुसार संविधानाने दिलेल्या अधिकाराचा उपयोग करुन बुलेट ट्रेनच्या विरोधात ग्राम सभांचे ठराव शासनाला पाठवले आहेत. तरी शासन बळजबरीने सर्वे करण्याचा प्रयत्न करत आहे. JICA जी बुलेट ट्रेनला कर्ज पुरवठा करणार आहे त्यांच्यात आणि भारत सरकार मध्ये अजून कर्जाचा करार झालेला नाही. त्यांनी अजून बुलेट ट्रेनला कर्ज दिलेले नाही आणि देण्याची शक्य

Dec222018 by asantoshwebmagazinNo Comments

भीम आर्मी : सर्वस्पर्शी तत्वज्ञानासह विधायक नकाराची गरज !

Political, Social

महेंद्र लंकेश्वर पश्चिम उत्तरप्रदेशातील सहाराणपूर जिल्ह्यात , त्यातील घडकौली गावात दलितांच्या सामूहिक हत्येचे , त्यांची जवळपास शंभरावर घरे , झोपड्या जाळण्याचे , लूटण्याचे जे अमानवीय , भीषण कांड घडले त्यांच्या मुळाशी ठाकूर , राजपु्त , सरंजामी जमीनदार आहेत हे लपून नाही उघड आहे पण त्यांना पाठीशी घालून चिथावणी देणारे उत्तरप्रदेशचे भगवी कफनीधारी सरकार आहे हेही राष्ट्रीय , आंतरराष्ट्रीय स्तरावर लपून राहिलेले नाही.... अर्थात दलित अत्याचाराच्या या घटना या देशात सुसूत्रपणे , संघटीतपणे , ना थांबता ,प्लँनिंगपूर्वक चालूच आहे. दलितावरील अत्याचाराचा हा सिलसिला या देशात सनातन चालू आहे. या पार्श्‍वभूमीवर जातीय अत्याचाराच्या मुळाशी जी भौतिक , मानसिक कारणे असतात त्याचा वेध घेणे क्रमप्राप्त असते. खैरलांजी अमानवीय हत्याकांड जमिनीच्या मालिकेत वरुन घडले म्हणजे गावात, वस्तीवर एकाकी राहणाऱ्या एकाकी दलित कुटुंबा

Dec172018 by asantoshwebmagazinNo Comments

युव्हाल नोआ हरारी यांच ‘सेपियन्स’ हे पुस्तक का वाचावं ? -उत्पल व. बा.

Pick-a-book, Political, Social

युव्हाल नोआ हरारी या सध्या चर्चेत असणाऱ्या अभ्यासकानं आपल्या पहिल्या पुस्तकाला दिलेलं ‘सेपियन्स’ हे नाव लक्षणीय आहे. माणूस हा भावनिक-बौद्धिकदृष्ट्या व वर्तनदृष्ट्या एक ‘गुंतागुंतीचा प्रकार’ असला तरी ज्या एका अंशतः आकलनीय-अंशतः अनाकलनीय, निरंतर चालणाऱ्या ‘वैश्विक प्रक्रिये’चा तो एक हिस्सा आहे, त्या प्रक्रियेच्या दृष्टीनं त्याची ओळख, त्याचं स्थान ‘सेपिअन्स’ हेच आहे. हे नामाभिधान माणसाला ‘पृथ्वीवरील विशेष महत्त्वाची, बुद्धिमान प्रजाती’ या श्रेणीतून काढून ‘जीवशास्त्रीय जमिनी’वर आणते. हरारीचं ‘सेपिअन्स’ हे पहिलंच पुस्तक. २०११ साली हिब्रू भाषेत लिहिलेलं हे पुस्तक २०१४ साली इंग्लिशमध्ये प्रसिद्ध झालं. पुढे त्याचा अनेक भाषांमध्ये अनुवाद झाला. मराठीत वासंती फडके यांनी केलेला अनुवाद डायमंड प्रकाशनानं प्रसिद्ध केला आहे. मराठीत विज्ञानविषयक लेखन होत असलं तरी विज्ञानाच्या विविध क्षेत्रातील (

Nov292018 by asantoshwebmagazin1 Comment

ग. दि. माडगूळकर आणि आजचा काळ – डॉ.दिलीप चव्हाण

Literature, Political, Uncategorized

राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाने जेव्हा सामाजिक समरसता मंचाची १९८३-मध्ये स्थापना केली तेव्हापासून दीर्घकाळ समरसता मंचाचे लक्ष्य हे मुख्यत: महात्मा जोतीराव फुले आणि डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हे राहिलेले आहेत. फुले आणि आंबेडकरांच्या परंपरेतील आणखी एक नाव हे छत्रपती शाहू महाराजांचे आहे. परंतु, संघाने दीर्घकाळ शाहू महाराजांच्या बाबतीत काही स्पष्ट भूमिका घेतली नव्हती. याला अनेक करणे असू शकतात. तूर्तास हा मुद्दा बाजूला ठेवू. असे असले तरी विशिष्ट अशा कुजबुज पद्धतीने शाहू महाराजांबाबत एक विशिष्ट अशी धारणा ही निर्माण करण्याचा प्रयत्न हा सदोदित महाराष्ट्रातील अभिजनांकडून सुरूच होता. आम्हाला याचा प्रत्यय एका मित्राच्या सत्यशोधक पद्धतीने आयोजित केलेल्या एका लग्नात आला. या लग्नात जोतीराव फुले, डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर आणि शाहू महाराजांच्या प्रतिमा दर्शनी ठिकाणी ठेवण्यात आल्या होत्या. तेव्हा संघाच्या एका पूर्णवेळ का

Nov272018 by asantoshwebmagazinNo Comments

महात्मा फुले : एक निरीक्षण – दुर्गा भागवत

Political, Social, Uncategorized

भरभराट इच्छिणा-या कोणत्याही समाजाला परंपरा मांडून दाखवणारे मनू लागतात , तसेच मनूंनी मांडून ठेवलेल्या पंरपरा जेव्हा घट्ट , खोडागत बनून पुढची वाट थांबवून धरतात , तेव्हा मनूंना आव्हान देणारे फुलेसुद्धा आवश्यक असतात… अशी मांडणी केली विदुषी दुर्गा भागवत यांनी. २ एप्रिल १९८९ ला महाराष्ट्र टाइम्सच्या मैफल पुरवणीत हा लेख छापून आला होता.. ……………………………. गेले काही दिवस महाराष्ट्रभर महात्मा फुल्यांच्या संदर्भात मोठे वादंग माजल्याचे आपण पाहताहोत. हे वादंग त्यांच्या हिंदूधर्माबद्दलच्या विवेचनासंबंधी आहे आणि त्यातून प्रकरण हातघाईवर आल्याचे दिसते आहे , अशा वेळी या देशाची एक जबाबदार नागरिक , थोडीबहुत शिकलेली ,थोडासा नावलौकिक असलेली आणि विशेष म्हणजे समाजशास्त्राची अभ्यासक म्हणून चार समजुतीचे व जबाबदारीचे शब्द सांगावे यासाठी मी आज वा लेखाचा प्रपंच करते आहे. फुल्यांसारखी माणसे हवीत की नकोत ? फुल्यांसा

Nov262018 by asantoshwebmagazinNo Comments

अलिखित’ संविधानाचा अंमल -सुभाषचंद्र सोनार

Political, Social, Uncategorized

॥प्रासंगिक॥ २६ नोव्हेंबर : संविधान दिन देश स्वतंत्र झाला. पण देशापुढे संविधान लिहिण्याचा यक्षप्रश्न उभा राहिला. आमच्या बाबासाहेबांनी तो प्रश्न निकालात काढला. बाबासाहेबांनी लिहीलेलं संविधान म्हणून आम्ही त्याचा खुप खुप अभिमान बाळगू लागलो. अभिमानाची जागा पुढे गर्वाने बळकावली. धर्मग्रंथांसारखंच संविधानाचं स्थान आमच्यादृष्टीने सर्वोच्च बनले. परिणामी 'होली बायबल', 'पवित्र कुराण' आणि 'परमपवित्र गीते'सारखा, संविधानही कधी धर्मग्रंथ बनला, हे आम्हाला कळलं देखील नाही. संविधानाची पारायणं सुरु झाली. काहींनी ते मुखोद्गतच केले, तर काहींनी त्यावर डॉक्टरेटही मिळवल्या. वाचनाभ्यासाची ज्यांना एलर्जी होती अशा संविधान भक्तांचा एक जहाल संप्रदायही अवचित उदयाला आला. अधूनमधून तो 'संविधानाला हात लावाल तर याद राखा!' अशा गर्जना करु लागला. परिणामी अन्य 'करारी संप्रदायां'सारखाच या संप्रदायाचाही भयंकर दरारा नि

Nov202018 by asantoshwebmagazinNo Comments

शहरी नक्सलवादाची चेटकीण आणि माध्यमांतील कथनं! – प्रज्वला तट्टे

Political, Social, Uncategorized

लेखिकेच्या विनंतीवरून कुठलेली संपादकीय संस्कार न करता सदर लेख "असंतोष" च्या वाचकांकरिता प्रकाशित करीत आहोत. हा लेख सकाळ दिवाळी अंकात प्रकाशित झाला आहे ह्याची वाचकांनी नोंद घ्यावी. विजय तेंडुलकरांचा एक दिवाळी अंकातील लेख आठवला. यात त्यांनी एका आदिवासी स्त्रीचा 'चेटकीण' म्हणून कसा अंत केला जातो ते लिहिलंय. सणाच्या वेळी नाचत असताना अचानक नाचण्याच्या रांगेतून काही आदिवासी बाहेर निघतात आणि एक स्त्रीचा पाठलाग करतात, तो प्रसंग जिवंत उभा केलाय. ते तिचा पाठलाग करतात, तिच्यावर दगडांचा वर्षाव करतात, ती खाली पडल्यावर तिच्या पेकाटात लाथा हणतात आणि ती गतप्राण झाल्यावर शांतपणे नाचण्याच्या रांगेत सामील होतात. तिचं प्रेत तिथेच कुत्री-कोल्ह्यांनी खाण्यासाठी सोडून देतात. नुकत्याच दिवंगत कविता महाजन यांनीही त्यांच्या 'ब्र' कादंबरीत अ

Nov162018 by asantoshwebmagazinNo Comments

‘‘इतिहास‘आझाद हिंद’चा’’- डाॅ. सोपान रा. शेंडे (भाग तिसरा)

Political

आझाद हिंद सरकार:- २१ ऑक्टोबर १९४३ रोजी (झाशीची राणी लक्ष्मी बाई जन्म दिवस ) रोजी सिंगापुरात दूरपूर्वेतील हिंदी प्रतिनिधींची परिषद आयोजित केली होती. ‘ कॅथे ’नामक इमारतीच्या तळमजल्यावरील विस्तीर्ण सभागृहातच परिषदेचे अधिवेशनाचे आयोजन केले होते. ठिकठिकाणचे हिंदी प्रतिनिधी सिंगापुरात येऊन दाखल झाले.जापनी सरकारतर्फे ‘हिकारी कीकान’ चे मुख्य मेजर जनरल यामामाटो हे व्यासपीठावर होते. २१ आॅक्टोबर रोजी सकाळी हिंदी प्रतिनिधी, हिंदी स्वातंत्र्यसेनेचे वरिष्ठ अधिकारी इत्यादी लोक सभागृहात जमले. श्री. रासबिहारी बोस हे प्रकृती ठिक नसल्याने येऊ शकले नाही. सकाळच्या अधिवेशनात नेताजींनी त्या वेळपर्यंतच्या स्वातंत्र्य चळवळीचा आढावा घेतला. दुपारी बरोबर चार वाजून पाच मिनिटांनी नेताजींनी ‘‘ हिंदी स्वातंत्र्य - सरकारच्या स्थापनेची ’’ घोषणा केली. त्यांनंतर नेताजींनी आझाद हिंद सरकारमधील मंत्र्यांची व

Nov102018 by asantoshwebmagazin1 Comment

‘‘इतिहास‘आझाद हिंद’चा’’ – डाॅ. सोपान रा. शेंडे भाग दुसरा

Political

आग्नेय आशियातील हिंदी लोकांची स्वातंत्र्य चळवळ:- दुसऱ्या महायुद्धात जपानने , इंग्रजांच्या ताब्यातील जे प्रदेश जिकून घेेतले. त्यामध्ये १५ फेब्रुवारी १९४२ ला मलाया, सिंगापूर पडले आणि त्याचे ‘शोनान ’ झाले. ७ डिसेंबरला जपान्यांनी पर्ल बंदरावर हल्ला चढविला. १३ डिसेंबरला ग्वाम, २० ला पेनांग, २२ डिसेंबरला ला बेक, पेनांग बेट २२ डिसे., हाॅंगकाॅंग बेट, २५ डिसे. ला हांगकाॅंग, २६ ला ईपोह आणि २ जानेवारीला मॅनीला, मलाया द्विपकल्प १ फेब्रु., सिंगसपूर १५ रंगून मार्च महिन्यात आणि अंदमान-७ मार्च ला अंदमान, निकोबार बेटे २३ मार्च व २९ एप्रिलला लाशिओ व बर्मा रोड आणि १ मे ला मंडाले ही ठिकाणे जपानच्या हाती आली. इग्रजांचे सैन्य जपान्यांचे युद्धबंदी झाले. १७ फेबु्रवारी १९४७ रोजी सकाळी नऊच्या सुमारास सर्व हिंदी युद्धबंदी आपापले सामान पाठीवर घेवून फॅरर पार्क नावाच्या सिंगापूर शहरातील विस्तीर्ण मैदानावर आले. ते सु

Nov92018 by asantoshwebmagazin2 Comments

‘‘इतिहास‘आझाद हिंद’चा’’ – डाॅ. सोपान रा. शेंडे

Political

२०१८ हे आझाद हिंद सरकारच्या स्थापनेचे अमृतमहोत्सवी वर्ष. २१ आॅक्टोबर हा १८५७ च्या स्वातंत्र्संग्रामातील रणरागिणी झाशीची राणी लक्ष्मीबाईचा जन्म दिवस. त्या दिवसाचे औचित्य साधून नेताजी सुभाषचंद्र बोस यांनी जपानमध्ये २१ आॅक्टोबर १९४३ रोजी आझाद हिंद सरकारच्या स्थापनेची घोषणा केली. आझाद हिंद सरकारच्या स्थापनेचीही घटना तत्कालीन जगातील अत्यंत महत्वाची व प्रभावी घटना होती. दुस-या महायुद्धाच्या पार्श्वभूमीवर या घटनेचा विचार केला तर असे दिसून येते की, इंग्लंड, अमेरिका, फ्रान्स या मित्र राष्ट्रांनी लोकशाहीच्या रक्षणाचा बुरखा घेऊन आपल्या स्वार्थी, भांडवलशाही व साम्राज्यवादाच्या रक्षणासाठी इटली , जर्मनी , जपान हयांना हुकुमशाहीचे लेबल लावून त्यांच्या विरोधात युद्ध चालविले होते. परंतु इंग्रजांच्या प्रभावाखालील आशियायी देशांनी मात्र कमी अधिक प्रमाणात स्वातंत्र्याच्या चळवळींना गती दिली होती. सुभाषचंद्र बो

Oct312018 by asantoshwebmagazinNo Comments

प्रासंगिक : नव्या देखाव्यांचा शोध निमित्त Statue Of Unity

Political, Social

सुभाषचंद्र सोनार पाच दिवसाच्या गणपतीसारख्या आमच्या देशातल्या पंचवार्षिक निवडणूकाही गणोत्सवच बनल्या आहेत. गणेशोत्सवात गणेश मंडळं दरवर्षी नवनवीन देखावे सादर करतात. आणि गणेशविसर्जनानंतर पुढील वर्षी ते विकून नवे देखावे पेश करतात. त्याचप्रमाणे राजकीय पक्षही निवडणुकीत आश्वासनरुपी नाना देखावे जनतेसमोर उभे करतात आणि निवडणूक झाली, की स्वतःच त्या देखाव्यांची वाट लावून, पुढील गणोत्सवासाठी नवीन देखाव्यांचा शोध घेऊ लागतात. या देखावेगिरीत संघ-भाजपचा मोठा हातखंडा आहे. स्वातंत्र्य आंदोलनातील आपल्या असहभागावर पांघरुण घालण्यासाठी गेली साठ सत्तर वर्षे ते, धार्मिक, सांस्कृतिक व राजकीय विषयावरचे नवनवे देखावे, राजकीय मंचावर सादर करीत आले आहेत. पण ते सर्वचेसर्व देखावे मोदींच्या 'अच्छे दिन' च्या फ्लॉप शोने मोडीत काढल्यामुळे, संघ-भाजप सद्या नव्या देखाव्यांच्या शोधात आहेत. ते कसे हे जाणून घेण्यासाठी संघ-भाजपा

Oct272018 by asantoshwebmagazin1 Comment

सामाजिक -आर्थिक विषमता व शोषण असलेल्या समाजात शांतता निर्माण होऊ शकत नाही..

Political, Social

अनिल प्रकाश/अनुवाद - डॉ.प्रेरणा उबाळे अनेक लोकांना गांधींचा मार्ग अव्यावहारिक वाटतो. मी जेव्हा शाळेत शिकत होतो तेव्हा गांधीजींची आत्मकथा (सत्याचे प्रयोग) वाचली होती आणि त्यामुळे मी खूप भारावून गेलो होतो. त्या वेळी मी त्यांची शिकवण प्रत्यक्ष आयुष्यात उतरवण्याचा प्रयत्न केला मात्र मी अयशस्वी झालो ; उपरोध आणि निराशा मिळाली. तेव्हा मलाही असे वाटू लागले होते की गांधींचा मार्ग कदाचित व्यावहारिक नाहीये. माझं किशोर मन समाज- परिवर्तनाची स्वप्ने घेऊन नव्या मार्गाच्या शोधात होते. १९६८-६९ चे वर्ष असेल. मी महाविद्यालयीन शिक्षणासाठी गावाकडून मुजफ्फरपुरला आलो होतो. तेव्हा मुजफ्फरपुर (बिहार) च्या मुशहारी विभागात आणि मुंगेर जिल्ह्याच्या सूर्यगड विभागात सशस्त्र नक्षलवादी आंदोलन मोठ्या प्रमाणात होत होते. नक्षलवाद्यांनी जेव्हा काही सर्वोदय कार्यकर्त्यांची हत्या करण्याचे मनसुबे व्यक्त केले आणि

Oct262018 by asantoshwebmagazinNo Comments

अमेरिका-चीन ताणतणाव : “शीतयुद्ध” दुसरी आवृत्ती होईल का ? (भारतासाठी काही दखलपात्र प्रश्न)

Economics, Political

संजीव चांदोरकर डोनाल्ड ट्रम्पनी सत्तेवर येतांना केलेल्या टीकेत मुक्त व्यापाराच्या तत्वांवर टिक्का असायची. त्यात देखील त्यांनी चीनला “जागतिकीकरणाच्या” चित्रपटातील खलनायक उभा केला. त्यावेळी अनेक टीकाकार असे म्हणत कि समजा ट्रम्प सत्तेवर आलेच तर नंतर निवळतील. एव्हढे टोकाचे आर्थिक निर्णय ते अमलात आणणार नाहीत. ट्रम्प यांच्या मीडियातील प्रतिमा काही काळ बाजूला ठेवूया. ज्या कामगार वर्गाने त्यांना निवडून आणण्यात मदत केली त्यांच्यासाठी त्यांनी काय केलं हा प्रश्न बाजूला ठेवूया. पण एक मात्र नक्की कि ट्रम्प यांनी चीनबद्दलच्या धमक्या प्रत्यक्षात आणायला अंशतः तरी सुरुवात केली आहे. गेली काही महिने व्यापार युद्ध, चलन युद्ध, मध्यंतरी उत्तर कोरियावरून झालेले ताणतणाव, चीन विरुद्ध युरोपियन युनियनला हाताशी धरून आघाडी उघडणे, दक्षिण चीनच्या समुद्रात आपल्या दोस्तांकरवी चीनला आव्हान देणे इत्यादी नाना मार्गानी ट

Oct222018 by asantoshwebmagazin2 Comments

अलाहाबादचे प्रयागराज झाले आणि इकडे अंबानीस ४६७ एकर आरक्षित वन जमीन दिली गेली- रवीश कुमार

Economics, Political, Social, Uncategorized

रवीश कुमार हिंदुस्थान टाईम्सच्या विनित सचदेवा यांनी एक भांडाफोड केली आहे. मेक इन इंडिया च्या अंतर्गत मोबाईल फोनची आयात कमी झाली आहे आणि ते आता भारतातच तयार केले जातात.असा सरकार चा दावा आहे. असं खोटं यासाठी सांगण्यात येऊ लागलं कि मोबाईल फोन भारतात बनायला लागल्याने रोजगार निर्मिती होते आहे. वास्तविक पाहता मोबाईल फोन हे भारतात तयारच होत नाहीत तर इथे फक्त असेम्बल केले जातात.चीन मधून निरनिराळे पार्ट आणून ते इथे जोडण्यात येतात. जिथे वेगवेगळे पार्ट निर्माण होतात तिथे जास्त रोजगार निर्माण होतात कि जिथे असेम्बल करण्यात येतात तिथे ? जर तुम्हाला इतकेही ध्यानात येत नसेल तर कठीण आहे . ह्या प्रकारे जे घडले नाही त्याच्या आधारे मूर्ख बनविण्याचा धंदा कुठवर चालणार आहे. हा खरा प्रश्न आहे. विनीत सच देवाच्या अहवालानुसार भारताने चीन कडून २०१४ मध्ये ६.३ अब्ज डॉलर किमतीच्या मोबाईल ची आयात केली होती

Oct182018 by asantoshwebmagazinNo Comments

जात्योन्नती, जातीयुद्ध, जातीअंत: पुढील दिशा काय असेल !

Political, Social, Uncategorized

देवकुमार अहिरे प्रस्तावना- जात्योन्नती, जातीयुद्ध कि जातीअंतक लढाई यापैकी आपणास एकाची निवड करावीच लागेल. जातीअंताची लढाई जेंव्हा जेंव्हा तीव्र होवून उभी राहण्याचा प्रयत्न करते त्या त्यावेळी प्रत्येक जातीतील अभिजन आणि सत्ताधारी वर्ग इतर जातीला शत्रु ठरवून जातीअंतक लढाईला फोडून जातीयुद्धाकडे घेवून जाण्याचा प्रयत्न करतांना दिसतो. जातीआधारित आंदोलनाला जातीवर्ग व्यवस्था विरोधी वैचारिक दिशा असली तरच ते व्यापक होवून स्वतःच्या मूळ समस्या सोडवू शकते अन्यथा इतरांना शत्रू ठरवून संकुचित चौकटीत अडकते. जात वास्तव असलेल्या समाजात जात माणसालासामाजिक ओळख देते. सोबतच एक इतिहास देते. अभिमान देते. अहंगंड, न्यूनगंड, संपत्ती, सन्मान, मानखंडणा आणि गरीबीसुद्धा देते. त्यामुळे जातीआधारित संघटना, आंदोलने आणि मोर्चे भारतात जोपर्यंत जातीव्यवस्था आहे तोपर्यंत होतच राहतील असे दिसते. त्यात वाईट जास

Oct82018 by asantoshwebmagazinNo Comments

जम्मू कश्मीर,कलम ३७० व श्यामाप्रसाद मुखर्जी

Political, Uncategorized

सुभाष गाताडे जम्मू- कश्मीर ला विशेष दर्जा प्रदान करणाऱ्या कलम ३७० सबंधी भारतीय जनसंघाचे संस्थापक राहिलेल्या श्यामाप्रसाद मुखर्जीचे नाव भाजपाकडून घेतले जात नाही असा एकही प्रसंग नाही.. हि बाब वेगळी कि नवी तथ्ये समोर आल्यानंतर हा दावाच प्रश्नाच्या घेऱ्यात आला आहे. त्यांनी कश्मीर ला विशेष दर्जा देण्याचा विरोध केला म्हणून त्यांना अटक करण्यात आले होते. वादग्रस्त अशा परिस्थितीत मुखर्जीचा मृत्यू झाला होता.त्यांनी सुरुवातीला ३७० कलमाच्या अनिवार्यतेला स्वीकारले होते.असे आता म्हटले जात आहे. या संदर्भात ए जी नुरानी यांचे “आर्टिकल 370 : ए कॉन्स्टीटयूशनल हिस्टरी ऑफ जम्मू एंड कश्मीर”( आक्सफर्ड युनिवर्सिटी प्रेस,पान 480 ) हे पुस्तक स्वातंत्र्याच्या मिळाल्याच्या तात्काळ नंतरच्या झंझावाती दिवसातल्या जम्मू आणि काश्मीरच्या परिस्थितीला घेऊन असलेल्या खूप अशा शंकांना दूर करते. आधिकारिक दस्ताऐवज,पत्रव्यवहार

Oct62018 by asantoshwebmagazin2 Comments

… तर जागृत,अज्ञानी,जनतेचा असंतोष मजबूत बळाची सैनिकी सत्तासुद्धा रोखू शकणार नाही – म.गांधी

Political, Social

By Aasantosh Team आधुनिक भारतातील शेतकरी आंदोलनाच्या अग्रणींपैकी एक प्राध्यापक एन जी रंगा स्वतः एका शेतकऱ्याचे पुत्र होते. त्यांनी गुंटूर ग्रामीण विद्यालय ते ऑक्सफर्ड मधून अर्थशास्त्राचे शिक्षण पूर्ण केले . जेव्हा ते गांधीना भेटत तेव्हा त्यांना ते प्रश्न विचारून हैराण करीत असत आणि कधी कधी लांबलचक पप्रश्नावली ते गांधीना आधीच पाठवून देत असत.१९४४ साली गांधी जेव्हा तुरुंगातून बाहेर पडले तेव्हा प्राध्यापक रंगा प्रश्नांची झडी घेऊन गांधींना भेटण्यास पोचले. २९ ऑक्टोबर ,१९४४ ला झालेल्या या मुलाखतीचा प्रश्न फार तीक्ष्ण होता. “ तुम्ही म्हणता कि हि धरती शेतकऱ्यांची आहे किंवा असली पाहिजे. याचा अर्थ फक्त कसेल त्या जमीनीवर त्याची मालकी असेल कि ज्या राज्यात तो राहतो तेथील राजकीय सत्ता सुद्धा त्याच्या ताब्यात असेल. जर शेतकऱ्यांजवळ फक्त जमीन असेल आणि राजकीय सत्ता नसेल तर त्यांची स्थिती वाईट होईल जशी सो

Oct52018 by asantoshwebmagazin1 Comment

भाजपचे महात्मा गांधी व्हाया संघ!

Political, Uncategorized

संजय सोनवणी महात्मा गांधी आजही जगभरच्या लोकांवरच नव्हे तर आंतरराष्ट्रीय नेत्यांवर प्रभाव टाकुन असणारे एक आदरणीय व्यक्तीमत्व आहे. जगभरच्या स्वातंत्र्य लढ्यांना अहिंसा आणि सत्याग्रहाच्या अभिनव हत्याराने झुंजण्याचे आत्मीक बळ गांधीजींनी दिले. सहनशीलता आणि सहिष्णुता त्यांच्या जीवनाचा एक अतुट भाग होता. आता भारतात भारतीय जनता पक्षाचे सरकार आहे. भाजप हा राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाची पोलिटिकल विंग आहे हे सर्वश्रुत आहेच. हे सरकार सत्तेत आल्यानंतर त्यालाही गांधीजींसमोर नतमस्तक झाल्याचा देखावा करणे भाग पडले हे महात्मा गांधींच्या जागतीक जनमानसात टिकून राहिलेल्या प्रतिमेमुळे. पंतप्रधान मोदी जेथेही परदेशात गेले तेथे तेथे त्यांना गांधीजींचा पुतळा गाठत त्यासमोर नतमस्तक व्हावे लागले. हेच नव्हे तर गांधीजींचेही अपहरण करण्याचा कट राबवला जातो आहे की काय अशी शंका यावे एवढ्या नौटंक्या केल्या गेल्या. मोदींनी गांधीज

Oct22018 by asantoshwebmagazin1 Comment

शंकराचार्य इंग्रजांवर गांधीजीना देशाबाहेर हाकलण्याबद्दलचा दबाव का टाकत होते…?

Political, Social

By Aasantosh महात्मा गांधी सर्व धर्माचा आदर करण्यास सांगत.त्यांनी सायंकाळच्या प्रार्थना सभेत सर्व धर्माची भजने व गीते गाण्याची परंपरा सुरू केली होती.सगळ्या धर्मातील चांगुलपणा लोकांनी घ्यावा व त्यानुसार आचरण करावे अशी त्यांची धारणा होती.गांधी आध्यात्मिक होते,धार्मिक होते.आध्यत्मिक बाबींना केंद्रीयस्थानी ठेवण्याच्या गांधींच्या विचारास डॉ.आंबेडकर यांच्यासारख्याच्या टिकेस सामोरे जावे लागले होते. त्यातून गांधींचा वैचारिक संवाद आंबेडकराशी सूरु झाला होता. त्यानिमित्ताने काही बदल ही दिसत होता. दुसरीकडे गांधींना संकुचित हिंदुत्ववादि लोकांच्या टीकेला तोंड द्यावे लागत होते. गांधी त्याना मूर्ख व धर्मांध समजत. इतिहासकार रामचंद्र गुहा त्यांच्या 'गांधी :द इयर्स दॅट चेंजड इंडिया' या पुस्तकानिमित्ताने दिलेल्या मुलाखतीत म्हणतात : ' आंबेडकर यांच्या अनुयायांशी तुम्ही चर्च

Oct12018 by asantoshwebmagazinNo Comments

आरएसएस ला नाजी व मुसोलिनीसारखे फासिस्ट मानायचे म.गांधी

Political, Social, Uncategorized

महात्मा गांधी या जगातून जाऊन ७० वर्षे झाली आहेत. या सात दशकात खूप सारे टीकाकार सुद्धा त्यांच्या मार्गाने नंतर मार्गक्रमण करताना दिसले.कमीतकमी सार्वजनिकरीत्या भारताचे जवळपास सर्वच राजकीय पक्ष हे गांधीजीविषयी श्रद्धा व्यक्त करताना दिसतात.राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचे स्वयंसेवक ते प्रधानमंत्री असा प्रवास झालेल्या नरेंद्र मोदींनी गांधीच्या चष्म्याला आपल्या सरकारच्या प्रतीक चीन्हासारखे बनवून टाकले तेव्हा भारतातील सर्व विचारधारा ह्या गांधीपुढे नतमस्तक झाल्यासारख्या वाटत होत्या . दुसऱ्या विचारधारांच्या पातळ्यावर ह्या वरवरच्या दिसणाऱ्या बदलाच्या पार्श्वभूमीवर महात्मा गांधी आरएसएस बाबतीत काय विचार करीत होते हे बघितले पाहिजे. तसे पहिले तर गांधीजीनी या संदर्भात आपले म्हणणे दृढपणे मांडले आहे. त्यांच्या हत्येनंतर सरदार पटेल यांनी संघावर बंदी घातली होती. इथे महात्मा गांधीच्या अखेरच्या काळात त्यांचे खाजगी

Oct12018 by asantoshwebmagazinNo Comments

“राज्याचे अतिरिक्त अधिकार व नागरिकांचे किमान स्वातंत्र्य ही बाब मी भयप्रद मानतो.” – म.गांधी

Political, Social

संजय सोनवणी महात्मा गांधीं स्वतंत्रतावादी होते. समाजवादाचे ते कधीही समर्थक नव्हते. थोडक्यांच्या भांडवलशाहीलाही त्यांनी विरोधच केला होता. समाजवादात शासनाच्या हातात जास्त अधिकार जातात त्यामुळे नागरिकांवर अधिकाधिक बंधने घालणे सोपे जाते महात्मा गांधी म्हणाले होते, . "राज्याचे अतिरिक्त अधिकार व नागरिकांचे किमान स्वातंत्र्य ही बाब मी भयप्रद मानतो .राज्याला अधिक अधिकार असल्याने शोषण कमी झाल्यासारखे वाटेल पण यात व्यक्तिस्वातंत्र्याचा अपार संकोच होईल आणि देशाच्या प्रगतीला खीळ बसेल. सरकारी नियंत्रणांमुळे भ्रष्टाचार तर वाढेलच पण सत्याची गळचेपीही सुरु होईल. काळाबाजार व कृत्रीम टंचाया वाढतील. एवढेच नव्हे तर व्यक्तीची स्व-सृजनप्रेरणाही यातून नष्ट होत तो स्वत:ला घ्याव्या लागणा-या मेहनतीपासूनही दूर पळेल. सर्वोच्च प्राधान्य हे व्यक्तीस्वातंत्र्याला असायला हवे त्याशिवाय सबळ समाजाचे उभारणी शक्

Oct12018 by asantoshwebmagazinNo Comments

” वित्तीय अरिष्टे : कारणे व परिणाम ” हे पुस्तक का वाचले पाहिजे ?

Economics, Pick-a-book, Political

संजीव चांदोरकर “सबप्राईम” क्रायसिस या नावाने ओळखल्या जाणाऱ्या त्या वित्तीय आरिष्टाने अमेरिकेच्याच नव्हे तर संपूर्ण जागतिक अर्थव्यवस्थेला जवळपास मंदीच्या खाईत ढकलले होते. त्याची सर्वात जास्त झळ अमेरिका, युरोप व जपान या विकसित भांडवलशाही त्रिकुटाला बसली होती. त्याखालोखाल चीनला व त्यानंतर भारतासारख्या गरीब देशाला. याचा सगळ्यात मोठा फटका अमेरिका युरोपातील बँकांना व विमा कंपन्यांना बसला होता. त्यातील काही बुडाल्या काहींचे दुसऱ्या बँकांमध्ये विलीनीकरण करण्यात आले तर इतर अनेक बँकांना राष्ट्रीय सरकारांनी मोठ्या प्रमाणावर मदत केली. या पडझडीच्या व सावरण्याच्या काळात अनेक देशांच्या केंद्रीय बँकांनी अतिशय परिपक्वतेने एकमेकांशी सल्लामसलत करून हस्तक्षेप केले होते. अनेक सरकारांनी विशेषतः अमेरिकन सरकारने सार्वजनिक पैशातून काही ट्रिलियन डॉलरची बेल आऊट पॅकेज अमलात आणली. या अरिष्टाचा अर्थव्यवस्थांना बसलेला

Sep302018 by asantoshwebmagazin2 Comments

इतके दिवस संघाच्या इशाऱ्यावर नाचता-नाचता तो खरोखर मतांधळा झाला असेल !

Political, Social

जगदीश्वर चतुर्वेदी कालपासून मोदीच्या अंधभक्तांनी फेसबुकपासून ते टिव्ही चॅनलवर जी राष्ट्रवादी नागडेपणा चालविला आहे तो अत्यंत लज्जास्पद आहे.ह्या साऱ्या बाबी देशाच्या जनतेने किती भयंकर लोकांच्या ताब्यात सत्ता दिली आहे याकडे वारंवार इशारा करीत आहेत. यावरून एक निष्कर्ष असाही निघतो की,टीव्ही न्यूज चॅनल हे बातम्या देण्याच्या आपल्या कामापासून खूप दूर गेले आहेत. जे लोक मोदींच्या हातात देश सुरक्षित असल्याचे मानीत होते तेही आपण कुण्या कमअक्कल माणसाच्या हाती देश सोपवून बसलो आहोत म्हणून चिंताग्रस्त आहेत. तुम्ही सर्जिकल स्ट्राईक च्या बाजूने आहात.? तुम्ही याचे स्वागत करता का ?असे प्रश्न विचारले जाताहेत.माझ्यामते हे दोन्ही प्रश्न मूर्खपनाचे व चुकीच्या उद्देशाने प्रेरित आहेत.लेखक-बुद्धिजीवी व शांतिप्रिय जनतेला असे प्रश्न आवडत नाहीत.लेखक म्हणून आम्ही सदासर्वकाळ जनतेच्या बाजूने व शांतत

Sep282018 by asantoshwebmagazin2 Comments

भाषा आणि संस्कृतीचे आदान प्रदान हे विषमता व सत्तावर्चस्वाच्या आधारे होता कामा नये – न्गुगी वा थियोन्गो

Literature, Political, Uncategorized

केनिया देशाचे लेखक न्गुगी हे गेली पन्नास वर्षे लिहित आहेत. त्यानी आपल्या सुरुवातीच्या काही कादंबऱ्या या इंग्रजी भाषेतून लिहिल्या पण नंतर त्यांनी इंग्रजी भाषेतून लिहिणे सोडून दिले.ख्रिश्चन धर्म व नाव यांचा त्याग केला. त्यांना नको असलेल्या वसाहतवादि भूतकाळाच्या संदर्भाने निश्चित अशा त्यांच्या भाषा आणि संस्कृती बाबत भूमिका आहेत.म्हणून न्गुगी यांनी त्यांच्या गोकोया देशी भाषेतच लिखाण करणे पसंत केले आहे. न्गुगी हे पेन कॉंग्रेस च्या निमित्ताने पुण्यात आले असून पेन कॉंग्रेस च्या वतीने २८ सप्टेंबर २०१८ रोजी सायंकाळी ५;३० वाजता बालगंधर्व रंगमंदिर पुणे येथे “ Hierarchy or Network : Decolonization of Language Relationship in the World” या विषयावर व्याख्यान आयोजित करण्यात आले आहे. आजच हाती आलेल्या माहितीनुसार त्यांना व्हिसा नाकारण्यात आल्याने ते उपस्थित राहू शकणार नाहीत. टाईम्स ऑफ इंडिया मध्ये ४

Sep262018 by asantoshwebmagazinNo Comments

एम.आय.एम. उर्फ हैद्राबादी शिवसेना – डॉ.बशारत अहमद

Political

एमआयएम -भारिप युतीच्या निमित्ताने एमआयएम पक्षाची चर्चा महाराष्ट्रात जोर धरू लागली आहे. मागील महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीच्या निकालाच्यानंतर, एमआयएम च्या दोन आमदार निवडून आल्याच्या पार्श्वभूमीवर डॉ.बशारत अहमद यांनी लिहिलेला व "सकल" या अनियतकालिकात प्रकाशित झालेला लेख एमआयएम,सेक्युलर,सांप्रदायिक वगैरेच्या सुरू झालेल्या चर्चेनिमित्ताने "असंतोष" च्या वाचकांसाठी प्रकाशित करीत आहोत. महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीत ‘एम.आय.एम.’ चे दोन आमदार निवडून आले. आणि महाराष्ट्राच्या राजकीय विश्वात जणू भूकंपच झाला. विविध माध्यमातून आजही त्यावर चर्चा आणि लिखाण चालू आहे. आणि महाराष्ट्रावर एक महान संकट नव्याने आल्यासारखे भासवले जात आहे. वास्तविक पाहता एम.आय.एम. ने महाराष्ट्राच्या राजकारणात पहिल्यांदा पदार्पण केलेले नाही. एम.आय.एम. ची स्थापना १९२७ साली झाली, तेव्हा पासून किमान मराठवाड्यात तरी एम.आय.एम. आपले अस्त

Sep182018 by asantoshwebmagazin1 Comment

कॉ. शरद पाटील : एक स्कुल ऑफ थॉट – कॉ. शशी सोनावणे

Political

कॉ. शरद पाटील यांच्या अभिवादन सभेच्या निमित्ताने कॉ. शरद पाटलांच्या गोष्टी मला भावल्या किंवा ज्याबद्दल प्रश्न पडले त्याचे थोडक्यात इथे विवेचन करीत आहे. आज १ मे कामगार दिन तसेच महाराष्ट्र दिनाच्या निमित्ताने आपण हा कार्यक्रम ठेवला आहे. उद्या २ मे ला अक्षय तृतीय आहे आणि खानदेशांत 'आखाजी' हा मोठा सण आहे. मी खान्देशातलाच आहे. आमच्याकडे खानदेशात आखाजीच्या दिवशी शेतीच्या संदर्भातले जे महत्त्वाचे निर्णय आहेत ते खापराच्यावरच्या पुरणपोळीचे जेवण झाल्यावर एकत्र बसून घेतले जातात आणि हे निर्णय घेत असताना, मी लहान असताना पाहिलंय, आमच्या घरी माझी आजी ही बैठक घेणारी होती. ती ठरवायची कुठे काय पेरायचे. माथ्यावर शेतात काय टाकायचे, खालच्या अंगाच्या शेतात काय काय टाकायचे, बियाणं कोणतं पेरायचं. नवीन सालदाराला किती साल द्यायचं इ. माझे शेती करणारे दोन काका आहेत ते तिच्याशी चर्चा करायचे. माझे वडील आणि दुसरे काका

Sep172018 by asantoshwebmagazin4 Comments

भांडवलशाही : निसर्गाचे विनाशकारी शोषण करणारा एकमेव गुन्हेगार- अॅलन बाडिओ

Political

(पर्यावरणीय संकट ,भांडवली आरिष्ट्य,नव्या तंत्र क्रांतीने निर्माण केलेले प्रश्न ,आर्टिफिशीयल इंटेलीजन्स व एकविसाव्या शतकातील समाजवादी,साम्यवादी जगाच्या निर्माणाचा प्रश्न आदीचा आढावा घेणारा अॅलन बाडिओ यांचा लेख इंग्रजीतून डॉ.दीपक बोरगावे यांनी खास असंतोष च्या वाचकासाठी अनुवादित केला आहे.) अनेक कारणांसाठी, मानवी जीवनाचा अंत होणार अशी घोषणा करायची ही आजकाल एक सामान्य बाब झालेली दिसते . घासू झालेल्या प्रेषिताच्या सिद्धांताच्या आधारावर आपण जगत असलेलं हे जग संपणार आहे याचा अंत होणार आहे आणि याला मानवाचा अतिलोभ हे कारण आहे . या तंत्रमय जगाने आपल्या प्रत्येक गोष्टीचे रिबोटायझेशन केले आहे, कोणतीही गोष्ट ही आज डिजिटलाइज झालेली आहे, कलाक्षेत्रातही याचा विपुल वापर आहे आणि आता अतिबुध्दिच्या जोरावर आपले जग आपणच नष्ट करणार आहोत . परिणामी, या धोक्याच्या गोष्टी, जसे मानवतावादाचे झालेले स्थित्यंतर, आ

Sep172018 by asantoshwebmagazinNo Comments

हरफनमौला, हरहुन्नरी, साक्षेपी, कलंदर फकीर : डॉ. फकरुद्दीन बेन्नूर

Political

"17 ऑगस्ट रात्री 8.30 वाजता सोलापूरहून इरफान भाईंचा फोन आला. त्यांनी सांगितले बेन्नूर सर गेले. नंतर हासिब नदाफ यांचा फोन आला. त्यानंतर फोन येतच राहिले. काही सांगण्यासाठी काही चौकशीसाठी. सरांच्या जाण्याने 34 वर्षांच्या मैत्रीचे एक पर्व संपले. बेन्नूर सरांना पहिल्यांदा भेटलो सोलापूरमध्ये 1984 साली. माझा मित्र प्रताप भोसलेच्या आग्रहावरून मी सोलापूरला गेलो होतो. सोबत तुळशी परब, सोनाळकर जमले होते. तुळशीनेच माझी ओळख करून दिली. 'हे बेन्नूर सर'- त्यानंतर भेटण्याचा सिलसिला सुरूच झाला. हे भेटणं मैत्रीत कधी बदललं ते आठवत नाही. मी त्यावेळेला CPI(ML) च्या एका गटाच्या महाराष्ट्र कमिटीचा सेक्रेटरी होतो. आणि अनेक प्रश्न पडले होते. प्रमुख प्रश्न असा होता - जात आणि धर्माचे काय करायचे? सर मुस्लिम सत्यशोधकांचा भोज्या शिवून परत आले होते. कॉम्रेड शरद पाटलांची भूमिका त्यावेळेला आंबेडकरवादी होती. मुस्लिम ओबीसी चे